Mời Ăn Xoài Non
Xoài non rụng dưới quê ngày xưa là thứ bỏ đi, họa hoằn lắm là bằm chấm nước cá, hay thịt kho, chứ ít ai thấy xoài non mang ra chợ bán. Nhưng, ngày nay đã khác, đó là món ưa thích của lứa “tuổi teen” nơi phố thị!
Cứ mỗi lần mùa xoài đến là ký ức tuổi thơ tôi lại hiện về kỷ niệm trong cơn mưa giông cùng các bạn tranh nhau vào vườn lượm xoài non rụng. Và, sau đó về nhà gọt vỏ, xắt miếng chấm muối ớt (mắm ruốc, hay nước mắm đường) ăn một cách ngon lành. Ông bà xưa thường nói: "Đồ chua ai thấy cũng thèm!”. Đúng thật. Đối với tuổi thơ, xoài chua có sức hấp dẫn kỳ lạ, “ăn là ghiền”, và trong đó phải kể: “Xoài non ngâm giấm đường”.
Dù gia đình tôi nay đã sống nơi thành phố, nhưng mỗi khi mùa xoài đến, dù bận rộn công việc bếp núc, má tôi vẫn có thói quen ra chợ mua xoài non về tỷ mẩn làm món xoài ngâm giấm đường cho cả nhà thưởng thức.
Theo má, xoài mua ở chợ lựa xoài thật non (bao hột mềm), còn xanh, trái cứng, nếu may mắn gặp được xoài Cát Chu non càng tốt (vị ngon, giòn, màu đẹp). Riêng các loại xoài non khác (Thanh ca, Cát Hòa lộc, xoài voi…) ngâm giấm đường cũng được nhưng không ngon bằng.
Trước hết, xoài đem về, má gọt vỏ, chẻ làm tư (hay làm đôi, tùy xoài lớn nhỏ) rửa sạch, để ráo. Tiếp đến, má bắc nồi nước lên bếp nấu sôi và cho xoài vào trụng nhanh, vớt ra bỏ vào thau nước đá lạnh ngâm khoảng 15 - 20 phút (bí quyết để xoài giòn sau khi ngâm giấm đường). Xong vớt ra để ráo, xếp vào keo.
Tiếp đến, má nấu giấm đường đậm đặc theo tỉ lệ: 1 kg đường cát trắng + 1 ly nhỏ giấm (cỡ ly cà phê đen) + 1 muỗng ăn canh muối bọt, cho 1 kg xoài non đã sơ chế. Chờ hỗn hợp giấm đường hòa tan, nhắc xuống, để nguội. Sau cùng, má đổ giấm đường vào keo xoài cùng vài lát ớt sừng chín cho có vị cay, thơm và màu sắc hấp dẫn (khoảng 4 ngày sau là dùng được). Nếu muốn để xoài ngâm dùng lâu hơn, không bị thiu nên cho xoài vào ngăn lạnh.
Còn gì thú vị cho bằng, sau buổi trưa tan học, trên đường về nhà cầm một miếng xoài non ngâm giấm đường, chấm vào bọc muối ớt đưa lên miệng nhấn nhá nhai. Vị chua, ngọt, giòn, cay lẫn mùi thơm đặc trưng của xoài non thấm vào vị giác, thật hấp dẫn hết sức. Riêng các đấng mày râu, món nầy mà “lai rai” với bia lạnh thì càng “tuyệt cú mèo”!