Ai Huu Trung Hoc Le Van Duyet
Trường Trung Học Lê Văn Duyệt - Dịch Thơ  
  Chào Du Khách. Xin Gia nhập hay Ghi Danh
 

...



Nếu có trở ngại kỹ thuật khi ghi danh vào diễn dàn, xin liên lạc ngdangmy@gmail.com


  Kho Hình Trang chánhTrợ giúp Tìm kiếmGia nhậpGhi Danh  
 
Pages: 1 ... 89 90 91 92 93 ... 284
Send Topic In ra
Dịch Thơ (Read 245779 times)
thule
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2010*

Posts: 3836
Re: Dịch Thơ
Reply #1350 - 29. Jun 2011 , 12:34
 
Thu Ca wrote on 28. Jun 2011 , 23:42:
Cô Thu oi,em sua lại câu "tình Su -  phu ...."nhu trên dược không cô ?



Kính Thày ,thờ Phụ muôn đời bền lâu

Cái gì cũng là được chứ, nhưng phần trước cuả câu ("Kính thâỳ" thay vì  "Tôn sư") là có vẻ "nôm" thì mình nôm luôn phần dưới:  Kính thâỳ, cha mẹ (thay vì "thờ PHỤ) muôn đơì bền lâu.." đươc hơn không? "Phụ" ở đây chính là cha, nhưng thực sự là chỉ cả cha mẹ. và nêú dùng chữ "thờ" hay "tôn thờ" thì hay đi với PHỤ MẪU, hay là "thờ cha kính mẹ"chứ không dùng riêng "thờ phụ".  Em nghĩ sao?  Cô cũng hay bàn lung tung lắm đấy, chả hiêủ có đúngkhông?  Cô Mai , cô Vân ơi, cưú bồ....?????
Back to top
« Last Edit: 29. Jun 2011 , 12:38 by thule »  
 
IP Logged
 
thule
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2010*

Posts: 3836
Re: Dịch Thơ
Reply #1351 - 29. Jun 2011 , 12:49
 
thule wrote on 21. Jun 2011 , 20:27:
Một chút ý kiến về "Dịch Thuật" cùng chia sẻ với các...dịch giả cuả quán thơ LVD:

[size=14]
Dịch thành ngữ, tục ngữ sang “tiếng Mẹ nuôi”: Một thử thách


TS Trịnh Nhậtwww.khoahoc.net
[/size] 

Khi mầy mò lục tìm những điện thư gửi cho bạn bè, tình cờ tôi bắt gặp một điện thư, đề ngày Thứ Năm, 29 Tháng 10, 2009, liên quan tới “Ngôn ngữ Việt Nam”, mà nội dung tôi viết như sau:Hôm rồi trong lúc đang ăn uống tiệc tùng, có người hỏi làm sao dịch: "Đói cho sạch, rách cho thơm" sang tiếng Anh? Đành phải dùng kế hoãn binh, viện lẽ là trong văn hóa của phương Tây, có lẽ họ không để tâm mấy đến chuyện nghèo như Việt Nam mình, nên không chắc gì có câu nói tương đương. Kiểu nói khác của Việt Nam có thể là: "Giấy rách phải giữ lấy lề". Chung qui là nói lên tấm lòng lương thiện (= honesty), dù trong cảnh khốn cùng (= poverty). Suy luận được đến đó thì nhớ được câu tiếng Anh là: "Honesty is the best policy".Thế thôi. 

Trước đó ngày 27 Tháng 10, năm 2009 lại được ông bạn hỏi: "Đẹp trai không bằng chai mặt" thì dịch sang tiếng Anh làm sao? Tôi nghĩ câu này nói đến sự quan trọng của cái thời nay gọi là "có ngoại hình" (= good appearance), nhắm thêm vào việc chơi chữ trong tiếng Bắc, "trai" với "chai" phát âm như nhau. "Chai mặt" được hiểu như là một "sự lì lợm, trì chí, kiên nhẫn", kiểu như "có công mài sắt, có ngày nên kim", hoặc "không vào hang cọp sao bắt được cọp con", trong ý phải "liều lĩnh, mạo hiểm, gan dạ" thì mới mong thành công. Tiếng Anh có câu "Nothing ventured, nothing gained", hay "No pain, no gain" có thể coi như diễn tả được ý nghĩa tương đương. Thế thôi! 

Gần đây hơn khi phỏng vấn cho chương trình phát thanh Việt Ngữ  SBS Radio ở Úc, trước ngày ra mắt cuốn sách “Anh-Việt đề huề: Tôi học tiếng nước tôi”, của tôi, vào cuối Tháng 7, năm 2010, kí giả kiêm phát thanh viên Phan Bách đã tò mò hỏi tôi là lí do gì mà tôi hay chọn các tựa đề cho các bài học nghe thấy “kêu”, thấy “hấp dẫn” như thế, chẳng hạn như : “Vàng mà lại không phải là vàng…”, “Cỏ là để cho bò,” “Lo bò trắng răng”, hoặc “Tối lửa tắt đèn”, “Chuột sa chĩnh gạo”, hay “Giẫy như đỉa phải vôi”. Tôi nhớ như đã trả lời anh đại loại là: “Chủ yếu tôi dùng những cụm từ cố định, những câu nói người ta đã nghe quen và dễ nhớ, mà tác dụng của chúng là bóng bẩy, gợi hình, nghe có vần điệu…”. Những cụm từ, nhóm chữ cố định (fixed expressions) như thế, khi nhìn lại, đa phần là những thành ngữ, tục ngữ.

Để làm sáng tỏ vấn đề phân biệt giữa thành ngữ và tục ngữ, thì qua việc tra cứu sách vở, tôi được biết như sau: “Thành ngữ là những cụm từ cố định dùng để diễn đạt một khái niệm. Thí dụ: Ăn sổi ở thì, ba vuông bảy tròn, cơm sung cháo giền, nằm sương gối đất…”.  “Tục ngữ là những câu hoàn chỉnh, có ý nghĩa trọn vẹn, nói lên hoặc một nhận xét tâm lý, hoặc một lời phê phán, khen hay chê,  hoặc một câu khuyên nhủ, hoặc một kinh nghiệm về nhận thức tự nhiên hay xã hội… Thí dụ: Đồng tiền là khúc ruột; trong nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã thông; ở hiền thì lại gặp lành; chết trong còn hơn sống nhục; đói cho sạch rách cho thơm; gió heo may chuồn chuồn bay thì bão; bỡn quá hóa thật…”  [Nguyễn Lân: “Từ điển Thành ngữ và Tục ngữ Việt Nam”, NXB Văn Hóa Hà Nội, 1989].

Trong khi đó, khi người Việt ta nói đến học “thành ngữ” trong tiếng Anh là chúng ta nói đến học “idioms”, mà từ điển tiếng Anh định nghĩa như sau: “Idiom  (= Thành ngữ): là một nhóm từ ngữ mà, khi dùng chung với nhau, có nghĩa khác với nghĩa của những từ ngữ dùng riêng lẻ”. Thí dụ, Trời mưa những mèo những chó (= Mưa như trời sập; Mưa như thác đổ) [a group of words which, when used together, have a different meaning from the one suggested by the individual words, e.g. It was raining cats and dogs.] [Collins Australian Compact Dictionary, HarperCollins Publishers Ltd, 2002, Great Britain] Hay: “Idiom  (= Thành ngữ): một câu nói có nghĩa toàn thể khác với nghĩa của những thành phần. Thí dụ:  ‘to have your feet on the ground’ (= Có hai bàn chân trên mặt đất) là một thành ngữ có nghĩa là ‘to be sensible’ (= sáng suốt, biết điều) [ an expression whose meaning is different from the meaning of the individual words. For example, ‘to have your feet on the ground’ is an idiom meaning ‘to be sensible’] [MacMillan English Dictionary for Advanced Learners (International Student Edition), MacMillan Publishers Ltd, 2002, The United Kingdom]

Định nghĩa về “thành ngữ” của tiếng Việt nhắm vào ý nghĩa diễn tả một khái niệm của cụm từ cố định, trong khi định nghĩa “idiom” của tiếng Anh nhắm vào cách cấu tạo của nó (= nghĩa của một toàn thể khác với các thành phần). Riêng về định nghĩa của “tục ngữ” trong tiếng Việt nói đến một câu hoàn chỉnh và có ý nghĩa trọn vẹn rất gần với những gì ta vẫn gọi là “phương ngôn, phương châm, cách ngôn”, thì tương đương trong tiếng Anh là “proverb; common saying; saying; adage; maxim”.

Các từ điển Việt-Anh thì cho ngữ nghĩa của “thành ngữ” và “tục ngữ” như sau: Thành ngữ: expression, phrase; idiom; dialect; dictum, common saying; by-word. [Nguyễn Văn Tạo, Tự-điển Phổ-thông Việt-Anh (Vietnamese-English Dictionary), NXB Tao Đàn, Saigon, in lần thứ nhất, 1975 – NXB Tân Văn, Tokyo, Nhật Bản, 1986] Tục ngữ: proverb; common saying; adage; wise saw, old saw, dictum; by-word; maxim. Thí dụ: Lời nói đã trở thành tục ngữ, saying that has become a proverb, that has passed into a proverb… Tục ngữ có câu, as the saying goes. [Nguyễn Văn Tạo, Tự-điển Phổ-thông Việt-Anh (Vietnamese-English Dictionary), NXB Tao Đàn, Saigon, in lần thứ nhất, 1975 – NXB Tân Văn, Tokyo, Nhật Bản, 1986]
Xem như vậy thì dịch “idiom” là “thành ngữ” và “proverb” là “tục ngữ” sang tiếng Việt sẽ coi như “an toàn trên xa lộ”.

Sau một cái nhìn tổng quan về dịch thành ngữ, tục ngữ, thì đến mồng 1 Tháng 1 năm 2011, tức là trước Xuân Canh Dần, không còn nhớ nguyên do nào, tôi lại mầy mò thử dịch sang tiếng Anh một câu, mà nay tôi hiểu là tục ngữ: “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, vì, theo định nghĩa, nó nói lên là “một nhận xét tâm lý… một kinh nghiệm về nhận thức tự nhiên”.

Cũng phải nói thêm là khi tra cứu từ điển tiếng Việt về thành ngữ và tục ngữ, tôi được biết nghĩa bóng của câu nói trên như sau: Ý nói: Khi người ta đói mà cứu người ta ngay thì dù ít cũng hơn là lúc người ta no mà cho nhiều. [Từ điển Thành ngữ và Tục ngữ Việt Nam, Nguyễn Lân, NXB Văn Hóa, Hà Nội, 1989].   Giúp đỡ lúc đang thiếu thốn, đang cần thiết, dù nhỏ, vẫn có giá trị gấp bội lần, ví như khi người ta đói, cho ăn một miếng vẫn quí hơn cho cả gói khi người ta no đủ. Vd. Ngày ba tháng tám, bác giúp nhiều thế này thì tôi biết nói gì để cảm tạ, một miếng khi đói bằng một gói khi no, huống cho là cả tạ gạo. [Từ điển Thành ngữ Việt Nam, Nguyễn Như Ý, Nguyễn Văn Khang, Phan Xuân Thành, Viện Ngôn Ngữ học, NXB Văn Hóa, Hà Nội, 1993].

Việc làm đầu tiên là tôi thử dịch sát nghĩa, rồi chuyển gửi cho bạn bè gốc Việt, gốc Úc có kinh nghiệm về dịch Việt-Anh, và yêu cầu họ chọn lựa dùm thứ tự ưu tiên cho các đề nghị dưới đây (= rating the degree of acceptability of the following translated texts):

(1) One piece of food while hungry equals a big box of food while full.
(2) A morsel of food while hungry equals a hamper of it while full.
(3) A morsel of food when hungry is equivalent to a hamper of food when full. 
(4) A morsel of food while hungry is worth a hamper of it while one’s stomach is full.
(5) A morsel of food when hungry is worth a hamper of it when full.
(6) A morsel when hungry is like a hamper when full. 

 Anh Nguyễn Văn Sở, thầy dạy tiếng Anh ở Costa Mesa, California, sau khi tự nhận mình là không giỏi về phiên dịch, đã chọn câu (1) trong 2 câu anh đưa ra dưới đây:
(1) A morsel of food when hungry is worth a whole box of it when full.
(2) A morsel of food while hungry is worth a whole box of it while full.

Câu (1) của anh phần nào tương đương với câu (5) do tôi đề nghị ở trên, khác chăng là thay vì dùng “a hamper of it”, thì anh dùng “a whole box of it”.  Anh chọn chữ when (= khi) trong câu (1) thay vì chữ while (= trong khi) trong câu (2), vì theo anh when nhấn mạnh đến tính cách tức thời (= immediacy), của “cái đói”, còn khi dùng while thì “cái cảm giác đói” cũng dày vò đối tượng đấy, nhưng có thể là đã âm ỉ từ một ngày qua hay thậm chí đã từ vài ngày trước. 

 Một người bạn gốc Việt khác, anh Chu Xuân Viên, ở Virginia, với kinh nghiệm dịch thuật cùng mình, cũng đã đóng góp ý kiến:  Quan niệm dịch thuật của tôi vẫn là: Ngoài sự thông suốt cả hai ngôn ngữ (source/target), phải có sự trải nghiệm hay “background” văn hóa của cả hai quốc gia ấy vì mục đích dịch [trong trường hợp này] là để người Anh, Úc, Mỹ hiểu ta muốn nói gì. 

 1. Đối với dân ta, "miếng khi đói bằng gói khi no" chỉ có thể là cơm hay xôi, không thể là gì khác. 
2. Đối với các bạn nói tiếng Anh bản ngữ thì lại khác. "Food" thì quá rộng rãi, có thể là bất cứ cái gì có thể ăn được (bread, pizza, cake, fruit, etc...) nên tôi nghĩ mình nên “narrow down” (= thu hẹp lại) "food" thành một món ăn thường ngày. 
3. ‘Hamper’ chỉ là một cái rổ, rá (= basket) hay thùng bằng mây đựng quần áo bẩn. Dùng đựng ‘food’ cũng khả dĩ nhưng khiên cưỡng. 

Vì tôi ở Mỹ nên nghe thấy họ hay dùng "piece of a pie" nên đề nghị dùng ý này:    "A piece when hungry is worth a whole pie when full."    Sau đó ít lâu anh cho biết "Miếng khi đói bằng gói khi no" cũng có thể dịch là: "A slice of bread when hungry is worth a whole loaf when full." Vì, theo anh, “pie” (= bánh ‘pai’) cũng có thể thay bằng“bread” (= bánh mì) là món ăn chính của người Mĩ. Người bạn gốc Úc ròng, anh Dave Gilbert, chuyên viên dịch từ Việt sang Anh, cư ngụ ở vùng Gold Coast, thì ban đầu đề nghị: “A morsel when hungry is like a hamper when full.”   Ít lâu sau có dịp nghĩ lại, anh cho rằng anh có thể dịch câu trên hay hơn, tự nhiên hơn như sau: “When hungry, a morsel is like a hamper.”  Anh cho hay rằng chuyện “hamper” đầy hay không đầy không quan trọng, vì “hamper” là đã hàm ý là “gói”, là “hộp” có nhiều đồ ăn rồi, bằng không thì nó chẳng thể được gọi là “hamper”.

Khi giảng giải ngữ nghĩa của chữ “full” của “hamper”, anh bạn Úc cho tôi cái cảm tưởng là anh vô tình, hay vô ý đã không phân biệt giữa “no” và “đầy” trong tiếng Việt. Anh còn cho biết lối nói tương tự của người Úc là: “When feeling starved, a chip is like a Sunday roast.” (= khi cảm thấy đói meo, thì một miếng khoai chiên nhỏ cũng giống như một bữa tiệc).   “Sunday roast” được người Úc hiểu là bữa tiệc lớn (= feast), nhưng lại có người Úc khác nói rõ hơn, tình tiết hơn, thì bảo rằng đó là: “a baked dinner, specifically lamb, beef, or pork baked in the oven and baked with vegetables, such as pumpkin, potato, carrot, onion, or boiled vegetables). Không thấy nói gì đến  “Sunday” (= Chủ Nhật), hay “roast” (= thịt quay, thịt nướng) cả.

Liên quan tới dịch “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, một anh bạn Úc ròng khác, anh Mark Davidson, ở Sunshine Coast, tiểu bang Queensland, đã chọn câu (1) do tôi đề nghị: (1) One piece of food while hungry equals a big box of food while full. Anh cũng không ngần ngại cho biết câu nói tương tự, mang tính hài hước của Úc (= Aussie humour), mà anh thích, khi bị “cái đói” cào cấu là: “I am so hungry I could eat the crotch out of a low flying duck!” [Tôi đói quá đến độ có thể ăn cả (???) của một con vịt bay thấp là là]. Chữ ‘crotch” theo từ điển Macmillan English Dictionary là “the area between your legs where they join your body” (= khu vực ở giữa hai cẳng chân nơi nối với thân mình). Từ điển BBC English Dictionary thì bảo: “Your crotch is the part of your body between the tops of your legs”  (= phần thân mình nằm phía trên hai cẳng chân).  Vậy, ta có thể gọi là “phần bụng dưới” được không đây?  Khi vào Google search, thì máy dịch Google sang tiếng Pháp như sau : «Je suis tellement faim que je pourrais manger à l'entrejambe d'un canard volant à basse altitude. » [l’entrejambe d’un canard = giữa hai cẳng chân của con vịt].

Thí dụ trên của anh Mark, tôi nghe hơi lạ, thậm chí chưa nghe bao giờ.  Nhưng không phải chỉ có tôi chưa nghe, một chị bạn nhà giáo người Úc, tên là Lorraine, cũng chưa hề được nghe, mà chị chỉ nghe bạn bè nói câu: “I am so hungry I could eat the bum out of a rag doll!” Chữ “bum” thì ai học tiếng Anh rồi mà chả biết là “backside” [= cái mông (đít)], còn “rag doll” thì chị giải thích là “con búp-bê làm bằng vải”.  Đói quá ăn cả “mông bằng vải của búp-bê”. Trong tiếng Anh, cùng một ý “đói quá” ở trên,  ta thường nghe nói: “Im so hungry, I can eat a horse” (= tôi đói quá có thể ăn cả con ngựa được). “Một miếng khi đói bằng một gói khi no” được anh Đinh Quốc Dũng, một người bạn kĩ sư, cựu sinh viên học bổng Colombo Plan, trong “Nhóm ngũ nhân bang” (bạn nhậu) ở Sydney đề nghị:”A mouthful when hungry is as a whole meal when full.”Anh cho rằng những người đọc câu này bằng tiếng Anh sẽ được bùi tai hơn.Anh Võ Kim Tuấn, thông dịch viên toàn thời, tại Sydney, thì đã bình chọn câu số (6), của tôi và cho là câu hay nhất:(6) A morsel when hungry is like a hamper when full. Anh Tuấn còn đi xa hơn nữa khi dịch thoát ý, giải thích nghĩa bóng của câu tiếng Việt sang tiếng Anh là: “Help is only appreciated fully when needed, otherwise it means very little." Riêng có một người tôi mới biết mà chưa gặp, nghĩa là ”chỉ văn kì thanh, bất kiến kì hình”, với bút hiệu là Tu Dinh, ở Colorado đến giờ chót đã cho câu dịch: “One piece when hungry equals a lot when full.” Còn một anh bạn cũ, không phải chuyên viên dịch thuật, nguyên là Sĩ Quan Hải Quân VNCH, nay ở Houston, thì nêu nhận xét: “Ngoài ý nghĩa, tục ngữ này HAY NHẤT ở vần ĐÓI và GÓI mà theo tôi nghĩ dịch sang Anh ngữ không thể làm được .   Để thỏa mãn “cái không thể làm được” nêu trên, anh Thiếu Khanh, một nhà giáo, nhà thơ, nhà dịch thuật hiện còn ở trong nước đã “một liều ba bẩy cũng liều”, tức khí mà gieo vần như sau:  “A morsel when hungry is worth  a large quantity when you’ve eaten fully.” Tiếp tay dịch cho có cả vần điệu (= rhyming) bằng “tiếng Anh của anh Khanh”,  anh Nghiêm Ngọc Tâm, nhà thơ kiêm nhà giáo tiếng Anh, một người bạn từ thuở thiếu thời của tôi, đã không ngại ngần hạ bút với câu:   “A piece when hungry is worth a pack when plenty." 

 Chuyện “Dịch thành ngữ, tục ngữ sang tiếng Mẹ nuôi”, theo tôi, quả vẫn còn là một thử thách, và cơ hội luận bàn vẫn còn dài dài, dầm dề… chưa dứt nhưng thôi, xin được tạm ngưng tại đây. Thành thật cám ơn độc giả, thân hữu đã lắng nghe, cùng các bạn hiền đã có công đóng góp ý kiến cho “tình ta thêm cao vút”.

  Trịnh Nhật, PhD Sydney, Cuối Thu 2011



Cả nhà ơi,

Mâý hôm nọ bận post bài và thưởng thức bài thơ phổ nhac, chắc không ai đọc bài này.  Bâygiờ post lại bài này để mọi người đọc và cho ý kiến. Mình có nên thử dịch vài câu ca dao tục ngữ không? Ca dao Việt thì rất là bóng bâỷ, sợ cũng khó dịch lắm , Hay là mình dịch chung từng câu một , với lời bànMao tôn Cương và cả bài hát Hello VN (xin xem đề nghị cuả Nàng tôn nữ ở phía trên), cả nhà có ý kiến gì thì cho biết nhé.  nêú không lcô Thu chọn bài nào thì ráng mà chịu nghe.


Back to top
 
 
IP Logged
 
Phuong_Tran
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Hoạt Động
Tích Cực *Năm 2011*

Posts: 10576
Gender: female
Re: Dịch Thơ
Reply #1352 - 29. Jun 2011 , 19:17
 
tuy-van wrote on 27. Jun 2011 , 17:07:
Cô Thu và em P. Tr thân,
Như vậy em P. Tr không " ngậm dấm " , mà cho cả nhà thưởng thức  bài hát nóng hỏi vừa thổi , vừa nghe...hi.hi..

...

Em xin kính tặng 3 cô , các dịch giả , ca nhạc , thi sỉ  tài ba , những huy chương , trong dịp vào tháng 7 - 2001.
Hoan hô và cám ơn.
Em Tv


hi hi chị 8 ơi.... ngâm tôm.... với ngâm dấm cái nào lâu hơn ????? Cheesy Grin


thule wrote on 29. Jun 2011 , 12:22:
Tuý Vân và cô đề đang có ý chờ bản song ca bất hủ đây.  Nói là không ngâm dấm mà sao cũng thâý sắp lên men rôì đâý.  Nêú không làm ngay thì mọi người đều say men (chiến) dịch cuả bài mới là quên luôn đó.




Thưa Cô THu ,
Em đã thu âm nháp gửi sang anh Hà rồi , anh Hà muốn post ngay nhưng em thấy chưa được và đề nghị để em thu âm lại , em đã thu âm lại rồi , để tối nay  em thu lại 1 lần chót rồi gửi sang anh Hà mix luôn và sẽ trình làng bài hát mới Tình Ca LVD cho cả nhà nghe ạ

Cô ơi tại thời gian này em bận quá chứ nếu không là đã xong rồi  Undecided Undecided Undecided

PTr
Back to top
« Last Edit: 29. Jun 2011 , 19:19 by Phuong_Tran »  
 
IP Logged
 
Nguyen Van Ha
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2011*

Posts: 1101
Re: Dịch Thơ
Reply #1353 - 29. Jun 2011 , 19:19
 
thule wrote on 29. Jun 2011 , 12:49:
Cả nhà ơi,

Mâý hôm nọ bận post bài và thưởng thức bài thơ phổ nhac, chắc không ai đọc bài này.  Bâygiờ post lại bài này để mọi người đọc và cho ý kiến. Mình có nên thử dịch vài câu ca dao tục ngữ không? Ca dao Việt thì rất là bóng bâỷ, sợ cũng khó dịch lắm , Hay là mình dịch chung từng câu một , với lời bànMao tôn Cương và cả bài hát Hello VN (xin xem đề nghị cuả Nàng tôn nữ ở phía trên), cả nhà có ý kiến gì thì cho biết nhé.  nêú không lcô Thu chọn bài nào thì ráng mà chịu nghe.



Em xin kính chào cô Thu,

1/ Em đã đọc bài này rất kỹ lúc cô vừa dán nó lên tuần trước.
Bài đó giúp em nhiều trong hobby phổ nhạc của em.
Đối với em, dịch thơ và phổ thơ thành nhạc có nhiều điểm tương đồng với nhau. Chuyển thơ từ 1 ngôn ngữ này qua ngôn ngữ khác cũng cần nhiều kỹ thuật không khác gì chuyển tiếng thơ qua nốt nhạc.

Theo em hiểu, cái then chốt của bài nghiên cứu trên là dịch thẳng (kiểu tra tự điển) thường không diễn đạt hết ý của tác giả và lại bị gò bó trong bài thơ. Tương tự, khi phổ nhạc, lúc đầu em thiếu kinh nghiệm nên khi soạn nhạc, chữ gì trong bài thơ em cũng cho vào nhạc hết. Khi làm xong, bài hát trở thành "gò bó, gượng gạo", khó nghe quá!
Về sau, em khám phá ra là chỉ cần hiểu ý của tác giả muốn gì, rồi sau đó nếu dùng được các câu thơ hay chữ trong bài nguyên thủy thì tốt, nếu không, mình cứ diễn tả theo cách hành văn riêng của mình. Cách thứ nhì này tạo ra "style" của chính riêng mình.
Thí dụ như trong bản "Tình Ca LVD" vừa rồi, em viết lại các câu "30 năm xa quê hương, 40 năm xa mái trường" thành "Đã lâu rồi..." để cho bản nhạc luân chuyển mà vẫn diễn đạt được ý thơ của tác giả.
Tương tự, các dịch giả trong bài thơ của cô cũng xử dụng "ngôn ngữ" riêng, loại thơ riêng (5 chữ, lục bát, thơ tự do...) nên mỗi bài thơ có sắc thái lung linh của từng bài.

2/ Dịch bài "Hello VN":
Em rất tánh thành đề nghị này của NTN.
Và để cho "dự án" dịch thuật của cô thêm phần sôi động, em lại "xung phong" làm 1 bản nhạc "tổng kết" các bài dịch thuật này, hy vọng là lúc đó em sẽ đủ sức soạn được melody riêng cho bản nhạc mới này, thay vì dùng nhạc nguyên thủy của nhạc sỹ Pháp !

Xin cô và các bạn cứ kể như là em cũng tham dự, nhưng thay vì dịch qua thơ, đằng này em "dịch" thành nhạc  (phổ nhạc!). Em thú thật là nhờ vậy, em vừa có dịp học hỏi cho hobby của em mà vừa có dịp đóng góp xíu xiu trong những nỗ lực văn hóa của cô!

Ngoài ra, cô đừng ngại là đã có người dịch hay phổ nhạc bài Hello VN ra tiếng Việt chưa. Đối với em, chuyện đó không quan trọng. Đây là 1 đề tài có giá trị cho tất cả người VN, dù vẫn còn ở quê nhà hay tha phương khắp các nơi trên thế giới, nếu đã có người dịch rồi thì mình dịch thêm theo style riêng của mình cũng là 1 chuyện hay, nó sẽ không trùng mà chỉ làm cho đề tài được diễn tả phong phú thêm thôi. Nếu tác giả biết được, chắc chắn ông ta sẽ "heureux" (happy) lắm!

Xin chúc cô vui khoẻ và hy vọng sẽ trình làng bản phổ nhạc thứ nhì weekend này cho cô và các bạn nghe chơi!

Em, NVH
Back to top
 
 
IP Logged
 
Thu Ca
Gold Member
*****
Offline


I love YaBB 1G - SP1!

Posts: 770
Gender: female
Re: Dịch Thơ
Reply #1354 - 29. Jun 2011 , 22:41
 
thule wrote on 29. Jun 2011 , 12:34:
Kính Thày ,thờ Phụ muôn đời bền lâu

Cái gì cũng là được chứ, nhưng phần trước cuả câu ("Kính thâỳ" thay vì  "Tôn sư") là có vẻ "nôm" thì mình nôm luôn phần dưới:  Kính thâỳ, cha mẹ (thay vì "thờ PHỤ) muôn đơì bền lâu.." đươc hơn không? "Phụ" ở đây chính là cha, nhưng thực sự là chỉ cả cha mẹ. và nêú dùng chữ "thờ" hay "tôn thờ" thì hay đi với PHỤ MẪU, hay là "thờ cha kính mẹ"chứ không dùng riêng "thờ phụ".  Em nghĩ sao?  Cô cũng hay bàn lung tung lắm đấy, chả hiêủ có đúngkhông?  Cô Mai , cô Vân ơi, cưú bồ....?????


Cô Thu ơi,
Em đổi lại là :

Thờ cha kính mẹ,thâm sâu ơn thày.

hay là:

Muôn đời thờ kính mẹ cha,ơn thày.

Hoặc vẫn giữ :

Tình Sư  - Phụ vẫn muôn đời bền lâu


Cô Thu nghĩ sao ,câu nào hợp và vần nhất?

Cám ơn cô đã phải "nhức đầu".


Về phàn dịch ca dao,tục ngữ sang tiếng Anh ,em thấy đó là ý kiến hay.

Hôm vứa rồi em dạy cháu Liam 4 câu thơ :

Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ ,kính cha
cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Mà loay hoay mãi chưa tìm được chữ "công cha,nghĩa mẹ,tròn chữ híêu.."

Vây cô ra bài rồi tụi em sẽ cố bơi theo ,nếu được ,còn nếu không được thì ngồi chờ cô dịch rồi vỗ tay vậy. Smiley Smiley Smiley


Back to top
 
 
IP Logged
 
Vu Ngoc Mai
Gold Member
*****
Offline


Giáo Sư Cố Vấn

Posts: 3463
Re: Dịch Thơ
Reply #1355 - 29. Jun 2011 , 22:57
 
thule wrote on 29. Jun 2011 , 12:06:
Em ơi,

Ý kiến hay đó, nhưng mà cô tưởng nguyên bản là tiếng Pháp, họ dịch sang tiếng Anh rôì à?  Đã có ai dịch sang tiếng Việt chưa?  (mình đâu muốn cọp nhỉ?). 

Ý kiến cả nhà ra sao, cô Mai cô Vân và các dịch giả? Cô chỉ nhớ sơ sơ cái bài đó, nhiêù tư tưởng và ý hay, nhưng không phải là thơ, và có vẻ dài và hơi khó, và không biết bản tiếng Anh (mà mình sẽ dịch ra thơ Việt )thì thế nào? 

Thu va Nàng Tôn Nữ ơi,
Ý của Nàng Tôn Nữ rất hay, cứ thử coi xem sao.
Làm gì cũng được, nhưng dịch ca dao tuc ngữ thì là đi vào lãnh vực chuyên môn rồi, mình xin can đừng chơi với con dao hai ba bốn lưỡi này, vì thầy trò sẽ bị đau đầu đó.  Lý do vì cái bóng bảy của người xưa thì không thể nào dịch đúng ra tiếng Anh đâu Thu à!  Vả lại chúng ta chỉ dịch chơi thôi, và nếu mình nhớ không lầm thì đã có một số người đã làm công việc này rồi.
Ngọc Mai
Back to top
 
 
IP Logged
 
thule
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2010*

Posts: 3836
Re: Dịch Thơ
Reply #1356 - 30. Jun 2011 , 09:50
 
Đã có cô Mai và Hà ủng hộ việc dịch thơ "Hello VN", vâỵ cô Thu cũng lãnh tôn ý và nhắn NTNữ đem bài (tiếng Anh) vào đây sau lễ Độc lập Huê Kỳ nhé.

Phần dịch Ca dao tục ngữ thì lâu lâu chúng ta có thể chọn 1,2 câu ngắn ngắn, thông thường ( chứ  không phải các loại "thậm xưng"như "Đêm nằm rận ngáy  o o Chồng yêu chồng bảo ngáy cho vui nhà ") hoặc chơi chữ như "Làm sao cũng chẳng làm sao.." để làm chơi trong lúc break (..'bất dịch" chứ không phải "mắc dịch") để thay đôỉ không khí nhé.

Em Thu Ca ơi,  hiện giờ cô biết có Trương Anh Thuỵ đã ra một cuốn thơ dịch các bài ru em, cũng hay đó em  Để cô đi tìm trong tủ sách cuả cô cho em biết đầu đề nhé.  Cô cũng trên đường học hỏi như em , và vẫn sợ dịch ca dao. thì làm gì có chuyện cô làm được khi các em..bí để mà các em đòi làm nghề vỗ tay !!!!
Back to top
 
 
IP Logged
 
thule
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2010*

Posts: 3836
Re: Dịch Thơ
Reply #1357 - 30. Jun 2011 , 10:20
 
Thu Ca wrote on 29. Jun 2011 , 22:41:
Cô Thu ơi,
Em đổi lại là :

Thờ cha kính mẹ,thâm sâu ơn thày.

hay là:

Muôn đời thờ kính mẹ cha,ơn thày.

Hoặc vẫn giữ :

Tình Sư  - Phụ vẫn muôn đời bền lâu


Cô Thu nghĩ sao ,câu nào hợp và vần nhất?

Cám ơn cô đã phải "nhức đầu".


Về phàn dịch ca dao,tục ngữ sang tiếng Anh ,em thấy đó là ý kiến hay.

Hôm vứa rồi em dạy cháu Liam 4 câu thơ :

Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ ,kính cha
cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.

Mà loay hoay mãi chưa tìm được chữ "công cha,nghĩa mẹ,tròn chữ híêu.."

Vây cô ra bài rồi tụi em sẽ cố bơi theo ,nếu được ,còn nếu không được thì ngồi chờ cô dịch rồi vỗ tay vậy. Smiley Smiley Smiley





Dù đừơng rối trí  hoang mang
Thích nghi dấn bước hiên ngang với đời
Việt Nam văn hóa sáng ngời
Kính Thày ,thờ Phụ muôn đời bền lâu



Em THU ơi,

Em cần câu cuối có chữ gì vần với "sáng ngời" cuả câu trên nên chỉ có 2 câu này vần nhất:

Kính thâỳ, cha mẹ  muôn đời bền lâu
hoặc:

Tình Sư& Phụ vẫn muôn đời bền lâu

Cô thì thích "Tình SƯ & PHỤ....." hơn cả.
Back to top
 
 
IP Logged
 
thule
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2010*

Posts: 3836
Re: Dịch Thơ
Reply #1358 - 30. Jun 2011 , 10:29
 
Soạn giả kiêm ca sĩ thân hữu Hà ơi,

Hân hoan đón nhận sự tham gia cuả Hà, làm cho vườn thơ nhạc thêm muôn hồng ngàn tiá.  Lại chế  ra được một bài hát Việt không "à la  Marc Lavoine" thì hay quá rôì.

Ai dịch sang tiếng Việt thì cũng không thành vấn đề miễn là các dịch giả dịch thật cái bài cuả mình chứ không đọc và bị ảnh hưởng cuả bài dịch trước mình thôi.
Back to top
 
 
IP Logged
 
Thu Ca
Gold Member
*****
Offline


I love YaBB 1G - SP1!

Posts: 770
Gender: female
Re: Dịch Thơ
Reply #1359 - 01. Jul 2011 , 00:00
 
thule wrote on 27. Jun 2011 , 15:00:
Các em ơi,

Đem hai bài cũ mới dặt gần nhau mà thưởng thức mới thâý phải cảmơn các dịch giả và văn tài đã làm vườn thờ dịch thăng hoa.  Cả hai bài cùng hay.


Thơ cảm tác ngày hội ngộ -nhớ ơn thày cô ngày12-1-08

Thời gian vút cánh bay nhanh
Ba mươi năm lẻ đã đành lìa quê
Hơn bốn mươi năm chưa về trường cũ
Đây chốn tha phương lưu lạc thày -trò

Khoảnh khắc mong manh hẹn hò xum họp
Góp nhặt tìm về kỷ niệm hôm nao
Nhớ khi xưa,ngày đó đẹp làm sao
Quên thế nào,ngày xa xưa đã khuất

Tuổi thanh xuân đầy ấp những mông mơ
Tình bạn như thơ, thày trò quyến luyến
Với những thăng trầm,sẻ chia dâu biển
Vun sới niềm vui,cùng gánh buồn phiền

"Tị nạn tạm dung" qua nửa đường đời
Lê van Duyệt ơi ,tình thân vẫn sáng
Tháng ngày mới triền miên lo lắng
Phấn đấu công thành,mang hạnh phúc vinh quang
Có bao giờ tâm trí rảnh thênh thang ?

Dù đừơng rối trí  hoang mang
Thích nghi dấn bước hiên ngang với đời
Việt Nam văn hóa sáng ngời
Tình Sư & Phụ  vẫn muôn đời bền lâu

Nơi đây góc bể ,chân mây
Hồn Việt vẫn đầy cảm xúc Việt Nam.

Thu CA
Thơ cảm tác nhân ngày Nhớ ƠN THÀY CÔ VÀ HỘi NGỘ THÀy TRÒ 12-1-2008


Thời gian vút bay nhanh
Ba mươi năm qua mành
Quê hương xa diệu vợi
Hơn bốn mươi năm đợi
Mái trường xưa hẹn hò

Tha phương nơi đất khách
Thày trò cách biệt nhau
Tao ngộ nối nhịp cầu
Khoảnh khắc gặp ,tâm đầu

Kỷ niệm xưa hồi nhớ
Cùng trao nhau hớn hở
Vùng ký ức dịu êm
Ngày tháng cũ không quên
Quá khứ vẫn ngọt mềm

Tuổi thanh xuân ấp mộng
Tình thày trò cao rộng
Thăng trầm bao chia xẻ
buồn vui nào cùng ghé
Nửa đường tị nạn trên
Tình Lê văn Duyệt bền

Tương lai nhiều chông gai
Thành công mong gắng hái
Hạnh phúc mái gia đình
Triền miên mối suy tư
Tâm trí rảnh bao chừ?

"Nhập gia" còn bối rối
Thích nghi luôn gắng tới
Văn hóa Việt lưu đời
Sáng ngời không mai một
Thờ cha mẹ ,kính thày
Không phôi pha tháng ngày

Thế giới  góc nhỏ nầy
Hồn Việt cảm xúc đầy

THU CA


Cô Thu ơi,em sửa lại rồi nè :

Tình Sư & Phụ vẫn muôn ddời bền lâu .

Final rồi ddo' cô .
Cám on cô .

THU CA
Back to top
 
 
IP Logged
 
Phuong_Tran
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Hoạt Động
Tích Cực *Năm 2011*

Posts: 10576
Gender: female
Re: Dịch Thơ
Reply #1360 - 01. Jul 2011 , 10:25
 
Thưa Ban tam ca MTV & D và cả nhà Lê Văn Duyệt ,

Em xin mời Ban tam ca MTV & D và cả nhà lên xe để qua Quán Thời Gian nghe em hát bài Tình ca Lê Văn Duyệt của anh Nguyễn Văn Hà phổ nhạc từ 10 bài thơ dịch từ bài thơ " An Ode to Teacher Appreciation Day and Teacher-Student Reunion January 12, 2008 " ( CẢM TÁC NHÂN NGÀY NHỚ ƠN THẦY CÔ VÀ HỘI NGỘ THẦY TRÒ - 12/1/2008 )  của  Cô Thu Lê

http://www.levanduyet.net/cgi-bin/yabbSP1/YaBB.pl?num=1234263486/3539#3539

bus

PTr

Back to top
 
 
IP Logged
 
tuy-van
Gold Member
*****
Offline


Thành viên xuất sắc
2015

Posts: 10734
Thung lủng hoa vàng
Gender: female
Re: Dịch Thơ
Reply #1361 - 01. Jul 2011 , 16:00
 
Phuong_Tran wrote on 01. Jul 2011 , 10:25:
Thưa Ban tam ca MTV & D và cả nhà Lê Văn Duyệt ,

Em xin mời Ban tam ca MTV & D và cả nhà lên xe để qua Quán Thời Gian nghe em hát bài Tình ca Lê Văn Duyệt của anh Nguyễn Văn Hà phổ nhạc từ 10 bài thơ dịch từ bài thơ " An Ode to Teacher Appreciation Day and Teacher-Student Reunion January 12, 2008 " ( CẢM TÁC NHÂN NGÀY NHỚ ƠN THẦY CÔ VÀ HỘI NGỘ THẦY TRÒ - 12/1/2008 )  của  Cô Thu Lê

http://www.levanduyet.net/cgi-bin/yabbSP1/YaBB.pl?num=1234263486/3539#3539

bus

PTr



kính thu9a 3 cô và cả nhà ,
năm nay chúng ta ăn mừng lể 7-4 quá đặc biệt.
Được thưởng thức giọng hát truyền cãm của P. Tr , được anh Hà tài ba , bỏ bao nhiêu ngày trân quý , phổ nhạc từ thơ  của 3 cô và các dịch giả tuyệt vời.

thanks.gif thanks.gif thumbup votay Drinkinj Drinkinj flower40
Em chúc mừng cho chúng ta càng ngày càng thêm thân ái tình thầy cô trò , và nhất' là  các anh học trò láng giềng HNC nhiều tài na9ng hiếm quý.

Em kính chúc cả nhà có nhiều niềm vui , hạnh phúc trong tuần lể 7-4 nầy.
em Tv
Back to top
 

hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
 
IP Logged
 
thule
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2010*

Posts: 3836
Re: Dịch Thơ
Reply #1362 - 02. Jul 2011 , 08:24
 
Phuong_Tran wrote on 01. Jul 2011 , 10:25:
Thưa Ban tam ca MTV & D và cả nhà Lê Văn Duyệt ,

Em xin mời Ban tam ca MTV & D và cả nhà lên xe để qua Quán Thời Gian nghe em hát bài Tình ca Lê Văn Duyệt của anh Nguyễn Văn Hà phổ nhạc từ 10 bài thơ dịch từ bài thơ " An Ode to Teacher Appreciation Day and Teacher-Student Reunion January 12, 2008 " ( CẢM TÁC NHÂN NGÀY NHỚ ƠN THẦY CÔ VÀ HỘI NGỘ THẦY TRÒ - 12/1/2008 )  của  Cô Thu Lê

http://www.levanduyet.net/cgi-bin/yabbSP1/YaBB.pl?num=1234263486/3539#3539

bus

PTr




Hay là hay quá! Hay là hay ghê!  Hay không có chỗ nào chê !  Huy chương kim cương cho đôi song ca LVD.  Cô đã thuộc rôì đó nha, và cũng độc ca rôì đâý.  Rõ ràng là nhờ cái bài thơ là tâm can mình nên "thấm thiá" và thuộc nhanh lắm.

HAPPY Special BIRTHDAY cho em Phượng!! (Cô đang tưởng tượng ôm em gái với mái tóc dài nữ sinh ở LVD đó nhe.  Caí hình này dễ thương quá!)
Back to top
 
 
IP Logged
 
tuy-van
Gold Member
*****
Offline


Thành viên xuất sắc
2015

Posts: 10734
Thung lủng hoa vàng
Gender: female
Re: Dịch Thơ
Reply #1363 - 02. Jul 2011 , 09:08
 
thule wrote on 02. Jul 2011 , 08:24:
Hay là hay quá! Hay là hay ghê!  Hay không có chỗ nào chê !  Huy chương kim cương cho đôi song ca LVD.  Cô đã thuộc rôì đó nha, và cũng độc ca rôì đâý.  Rõ ràng là nhờ cái bài thơ là tâm can mình nên "thấm thiá" và thuộc nhanh lắm.

HAPPY Special BIRTHDAY cho em Phượng!! (Cô đang tưởng tượng ôm em gái với mái tóc dài nữ sinh ở LVD đó nhe.  Caí hình này dễ thương quá!)


Cô Thu và em 8 thân ,
Nghe cô nói đã thuộc bài hát nầy rồi , em mừng quá.
Hay là trong ngày SN của em gái dễ thương , sẽ yêu cầu cô Thu nay mai cho cả nhà nghe giọng hát của cô   ( Tv lanh chanh yêu cầu cho ngày SN đặc biệt của em P. Tr , thay gì huy chương kim cương...hi.hi..) thì nhất đấy ạ.

...

Kính chúc cô Thu , và cô em gái dễ thương , cùng cả nhà càng ngày , tình thầy cô trò thêm thắm thiết.
Em Tv
Back to top
 

hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
hoahong.gif Have a great dayhoahong.gif
 
IP Logged
 
Nguyen Van Ha
Gold Member
*****
Offline


Thành Viên Xuất Sắc
*Năm 2011*

Posts: 1101
Re: Dịch Thơ
Reply #1364 - 02. Jul 2011 , 19:00
 
thule wrote on 02. Jul 2011 , 08:24:
Hay là hay quá! Hay là hay ghê!  Hay không có chỗ nào chê !  Huy chương kim cương cho đôi song ca LVD. 
Cô đã thuộc rôì đó nha, và cũng độc ca rôì đâý.  Rõ ràng là nhờ cái bài thơ là tâm can mình nên "thấm thiá" và thuộc nhanh lắm.


HAPPY Special BIRTHDAY cho em Phượng!! (Cô đang tưởng tượng ôm em gái với mái tóc dài nữ sinh ở LVD đó nhe.  Caí hình này dễ thương quá!)

Em xin chào cô Thu,

Em nghe cô nói là cô đã thuộc bài và đã thử đơn ca bài này rồi làm em mừng quá!
Bởi vậy em cũng xin ủng hộ lời yêu cầu của TV là cô đơn ca rồi đem lên Quán Thời Gian cho mọi người trong d/đ cùng thưởng thức! Cô nghĩ sao?

Em chỉ cần cô nói OK là em sẽ ba chân bốn cẳng chỉ cô cách thâu ngay! Nhưng thật sự cũng không có gì khó khăn cả: cô chỉ cần dùng headphone để nghe bản nhạc rồi dùng microphone để thu tiếng ca của cô cùng 1 lúc. Sau đó cô gởi cho em track solo của cô rồi phần còn lại (mix, hòa âm, đệm, special effect...) thì cô để em lo hết! Ngay cả phần làm hình youtube em chắc chắn là sẽ có nhiều tay nhà nghề trong d/đ sẵn lòng giúp cô!

Em biết chắc chắn là tiếng ca của cô trong QTG sẽ làm cho QTG nói riêng và cả d/đ LVD nói chung sẽ trở nên sôi động, hào hứng vô cùng.

Em xin thú thật là khi tìm đề tài để soạn nhạc, khi đọc được bài thơ của cô và các bạn trong trang dịch thuật của cô, em có một cảm xúc lạ thường với cách diễn tả và những dòng chữ trong các bài thơ đó: nó nói về mái trường, sự hồn nhiên của tuổi học trò, tình thầy cô, bè bạn, cuộc gặp gỡ tương phùng sau nửa đời người lưu vong, những chữ khơi lòng yêu nước của người VN (Việt Nam, dòng máu Lạc Hồng...). Bởi vậy em làm ra được bài "Tình Ca  LVD" phần lớn là nhờ cô nhiều lắm!

Em xin dùng cách nói chuyện bên Úc: "give it a go!" nghe cô!
Cô đừng lo ngại gì cả, tính ra chỉ là trao đổi văn nghệ với nhau cho vui vậy thôi cô à!
Cuối tuần em xin chúc cô vui khoẻ!

EM, NVH
  Smiley
Back to top
« Last Edit: 02. Jul 2011 , 19:16 by Nguyen Van Ha »  
 
IP Logged
 
Pages: 1 ... 89 90 91 92 93 ... 284
Send Topic In ra